Nhiều người vẫn nghĩ ung thư đại trực tràng là một án tử hình, nơi bệnh nhân phải đi nặng thông qua một lỗ hở với mùi hôi khó chịu trong khi chờ chết.
Hầu hết mọi người cũng nghĩ đi nặng ra máu hoặc táo bón cho thấy nguy cơ ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, chảy máu hay táo bón không nhất thiết là triệu chứng ung thư, và các triệu chứng này cũng không xuất hiện ở mọi bệnh nhân ung thư đại trực tràng.
Bác sĩ Ho Kok Sun tại Bệnh viện Mount Elizabeth sẽ giải đáp những thắc mắc thường gặp về ung thư đại trực tràng để chúng ta có thêm thông tin về các triệu chứng cũng như các phương pháp tiên tiến điều trị căn bệnh nguy hiểm này.
Hỏi:Vậy các triệu chứng thường thấy của bệnh ung thư đại trực tràng là gì?
Bác sĩ Ho Kok Sun (BV Mount Elizabeth):
Bệnh nhân ung thư đại tràng bên phải thể hiện các triệu chứng thiếu máu (ví dụ như hôn mê, cảm thấy như muốn ngất xỉu và dễ mất hơi khó thở do lượng giảm oxy trong cơ thể giảm sút). Bệnh nhân ung thư đại tràng bên trái có thể thấy những thay đổi trong thói quen tiêu hóa, bị táo bón và tiêu chảy đan xen, đi nặng ra máu. Bệnh nhân bị ung thư trực tràng có thể gặp tình trạng đi ngoài không hết. Thỉnh thoảng, bệnh nhân ung thư đại trực tràng cũng có thể có các triệu chứng chung như khó chịu ở bụng, đau bụng, đầy hơi, chướng bụng.
Tuy nhiên, ung thư giai đoạn đầu thường không có dấu hiệu. Hầu hết các bướu thịt (phát triển lành tính) và các tế bào ung thư đại trực tràng nhỏ thường không cho thấy triệu chứng. Do những tổn thương tương đối nhỏ này không cản trở phân ra, đặc biệt là những tổn thương ở phía bên phải của đại tràng nơi mà phân thường lỏng hơn.
Hỏi:Làm sao để ngăn ngừa / điều trị ung thư đại trực tràng?
Bác sĩ Ho Kok Sun (BV Mount Elizabeth):
Trong thực tế, thời gian tốt nhất để ngăn ngừa hoặc để chữa bệnh ung thư đại trực tràng là khi không có triệu chứng.
Ung thư đại trực tràng giai đoạn đầu thường không biểu hiện triệu chứng và phát hiện bệnh sớm có thể tăng khả năng điều trị thành công lên rất nhiều.
Hơn nữa, ung thư biểu mô tuyến giáp, loại ung thư đại trực tràng phổ biến nhất, phát triển trong u tuyến (một dạng phát triển không gây ung thư hoặc là một bướu lành tính). Loại bỏ các bướu lành tính như vậy cũng tương tự như đã loại bỏ mầm mống ung thư đại trực tràng trong tương lai.
Ung thư đại trực tràng khi được phát hiện thường có xu hướng ở giai đoạn đầu và có nhiều người sống ít nhất 5 năm sau khi được chẩn đoán bệnh.
Nguy cơ ung thư đại trực tràng tăng lên nhanh chóng từ năm 50 tuổi, và thời gian để một bướu phát triển thành ung thư có thể là 10 năm hoặc hơn. Do đó, theo dõi cơ thể từ năm 40 tuổi cho phép phát hiện ra khối u và ung thư sớm. Tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng giảm xuống trong thời gian gần đây có thể là nhờ tăng tỷ lệ kiểm tra nội soi và loại bỏ các khối u bướu.
Hỏi:Có thể phát hiện sớm ung thư đại trực tràng không?
Bác sĩ Ho Kok Sun (BV Mount Elizabeth):
Xét nghiệm máu trong phân là phương pháp thường được áp dụng để sàng lọc chung. Các xét nghiệm mới sử dụng kháng thể để phát hiện chính xác thành phần globin trong máu. Phương pháp này tốt hơn phương pháp cũ là kiểm nghiệm lượng heme trong phân – yêu cầu người khám phải ăn kiêng khem trong tối đa 3 ngày trước khi xét nghiệm để đảm bảo độ chính xác. Những xét nghiệm thành phần phân này có thể chuẩn đoán bệnh với độ chính xác từ 70% đến 90%.
Để xét nghiệm chính xác hơn, đại tràng có thể được kiểm tra bằng phương pháp nội soi, hoặc các phương pháp dùng tia X như bơm chất huỳnh quang barium enema (còn gọi là X quang tuyến ruột) hoặc chụp quang tuyến cắt lớp (còn gọi là nội soi ảo đại tràng). Để có kết quả xét nghiệm chính xác nhất với các kĩ thuật trên, bệnh nhân phải chuẩn bị ruột, ví dụ như làm rỗng ruột bằng thuốc vào đêm trước đó. Mặc dù thông thường nội soi đại tràng là xâm lấn và có nguy cơ làm tổn thương nội tạng, xét nghiệm chụp hình quang tuyến cũng gây nguy cơ (thấp hơn) bị thủng nội tạng bởi phải dùng không khí để mở rộng đại tràng. Nội soi đại tràng có lợi thế là được gây mê, loại bỏ được các khối u lành tính (polyps) và mô cho sinh thiết, và có thể dễ dàng phân biệt vết thương với phần phân dính vào đó.
Hỏi:Phẫu thuật có phải là lựa chọn điều trị tốt nhất?
Bác sĩ Ho Kok Sun (BV Mount Elizabeth):
Phẫu thuật vẫn là phương pháp điều trị ung thư đại trực tràng hiệu quả nhất. Với những tiến bộ trong công nghệ y tế, phẫu thuật nội soi là lựa chọn tối ưu. Phẫu thuật mở thường áp dụng cho những người bệnh có phần ung thư rất lớn hoặc ung thư đã lan ra các khu vực xung quanh. Phẫu thuật robot có thể là lựa chọn phù hợp hơn khi đối phó với ung thư trực tràng trong không gian hạn chế của khoang chậu.
Có những bệnh nhân rất băn khoăn về việc có một lỗ thông để chuyển phân / nước tiểu ra một chiếc túi bên ngoài cơ thể. Việc tạo ra một lỗ thông tạm thời thường được dành riêng cho các khối u trực tràng gần hậu môn, còn nếu cơ vòng hậu môn bị ảnh hưởng bởi khối u và cần được loại bỏ thì bệnh nhân sẽ cần có một lỗ thông cố định. Lỗ thông tạm thời có thể được đóng lại sớm nhất là 1 tháng sau khi giải phẫu. Đối với những bệnh nhân cần lỗ thông, hầu hết các lỗ thông có thể được che kín, không nhìn hoặc ngửi thấy được.
Hóa trị liệu được áp dụng sau điều trị ban đầu đối với ung thư giai đoạn 3 cũng như ung thư giai đoạn 2 có nguy cơ tái phát cao. Xạ trị liệu chỉ được sử dụng cho ung thư trực tràng, hoặc để làm giảm các triệu chứng và các phản ứng phụ khi điều trị ung thư.
Xin cảm ơn bác sĩ!