Những tiến bộ trong phẫu thuật xâm lấn tối thiểu đang giúp rút ngắn thời gian hồi phục cho bệnh nhân bị hở cận van tim, Bác sĩ Paul Chiam giải thích.
Phẫu thuật thay van là phương án điều trị chính cho bệnh nhân bị bệnh van tim. Được thực hiện thông qua phương pháp tim hở (open heart), bác sĩ phẫu thuật loại bỏ van tim bị hư hỏng và thay thế vào đó một van giả, giúp phục hồi lưu lượng máu bình thường và chức năng trong cơ tim. Tuy nhiên, ở một số bệnh nhân, một khoảng trống có thể xuất hiện giữa van tim giả cấy ghép và mô tim của bệnh nhân do sự vỡ kết nối ở các mũi khâu cố định vị trí van.
Vấn đề này có thể khiến máu bị rò rỉ qua bên van tim cấy ghép, và nếu không được điều trị, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn như tan máu (vỡ hồng cầu) hoặc suy tim. Được biết đến với tên gọi hở cận van tim, biến chứng này xảy ra trong khoảng từ 1 đến 10 phần trăm bệnh nhân thay van và có thể phát triển ở van hai lá hoặc trong van động mạch chủ. Các lựa chọn điều trị trước đó có giới hạn, thường là phẫu thuật mở ngực nhiều lần (với rủi ro cao hơn) để sửa chữa hở cận van hoặc thay mới hoàn toàn van tim giả.
Nhờ sự phát triển không ngừng của khoa học kĩ thuật những năm gần đây, một phương pháp phẫu thuật tiên tiến hơn là sửa chữa hở cận van tim qua da (percutaneous paravalvular leak repair) đã trở nên phổ biến hơn. Đây là phương pháp cho phép bệnh nhân được điều trị hở van tim với phẫu thuật xâm lấn tối thiểu.
Phương pháp can thiệp sửa hở cận van tim qua da
Can thiệp sửa hở cận van tim qua da được thực hiện thông qua một lỗ chọc nhỏ từ vùng háng, thực hiện trực tiếp trên trái tim đập, mà không cần phải mở lại ngực để tiếp xúc với van tim.
Một ống thông nhỏ được truyền qua qua động mạch đùi hoặc tĩnh mạch đùi ở chân đến tim. Tại tim, với sự trợ giúp của một đường dẫn và kĩ thuật truyền hình ảnh tiên tiến, một thiết bị “dạng phích cắm” sẽ được lắp vào phần hở cận van để thu hẹp khoảng cách. Phẫu thuật này cần được thực hiện bởi một bác sĩ chuyên về phẫu thuật can thiệp tim mạch do phương pháp này đòi hỏi kĩ thuật phức tạp. Ở một số ít bệnh nhân, hở cận van không thể khép lại do đường dẫn không thể kéo tới van tim, và những trường hợp này sẽ cần một cách tiếp cận xâm lấn hơn.
Các “phích” mạch máu khác nhau có thể được ứng dụng trong phẫu thuật sửa hở van tim qua da để đóng phần hở ở cạnh van tim cấy ghép.
(Trái) Hở cận van: vòng tròn màu đỏ cho thấy vị trí khoảng hở giữa van tim cấy ghép và mô tim của bệnh nhân. (Phải) Đóng chỗ hở: mũi tên đỏ hiển thị các “phích” mạch máu cấy ghép sau khi phẫu thuật đã được thực hiện.
Kết quả phẫu thuật cải thiện rõ rệt
So với phẫu thuật tim hở, phẫu thuật sửa hở cận van tim qua da được thực hiện chỉ trong vài giờ và không cần phải mở lại khoang ngực. Thời gian phục hồi ngắn hơn đáng kể nhờ sự xâm lấn tối thiểu và nhiều người có thể được xuất viện ngay ngày hôm sau.
Một trường hợp ví dụ gần đây nhất là một bệnh nhân 66 tuổi người Indonesia ở Tokyo bị chứng thở nặng, đến mức anh ta không thể di chuyển được. Siêu âm tim đồ cho thấy có sự hở van hai lá nghiêm trọng do phần hở cận van tim. Năm 2006, bệnh nhân đã trải qua phẫu thuật thay thế van hai lá tiến hành bằng cách cấy ghép van giả. Sửa hở van bằng phương pháp phẫu thuật tim hở thông thường có thể khiến bệnh nhân có nguy cơ biến chứng cao do cần phải phẫu thuật tim hở nhiều lần sau đó, Tiến sĩ Chiam giải thích. Thay vào đó, bệnh nhân đã được chữa thành công, đóng lại chỗ hở van tim nhờ phẫu thuật xâm lấn tối thiểu từ vùng háng. Bệnh nhân đã được xuất viện sau một đêm lưu trú và có thể đi bộ nhiều quãng đường dài hơn – thậm chí ông có thể bước vào phòng khám mà không cần người đỡ” – Bác sĩ Chiam cho biết. “Kết quả siêu âm sau đó cho thấy phần hở van đã được giảm đáng kể.”
Khi số lượng bệnh nhân thay thế van tim ở khu vực Châu Á, đặc biệt là ở khu vực Đông Nam Á tăng lên thì số bệnh nhân có vấn đề hở van cũng tăng lên. Bệnh nhân hở van tim có thể được điều trị với một trong những công nghệ phẫu thuật tim mạch tiên tiến nhất tại Bệnh viện Mount Elizabeth.
